2021 – Rok Stanisława Lema
Sejm Rzeczpospolitej Polskiej uchwałą z 27 listopada 2020 roku ustanowił rok 2021 Rokiem Stanisława Lema. W uzasadnieniu tej decyzji podkreślono, że pisarz łączył literaturę science fiction z refleksją filozoficzno-naukową, podejmował aktualne w ówczesnym społeczeństwie tematy, wielokrotnie przemycając krytykę systemów totalitarnych. Był autorem cenionym i popularnym nie tylko w Polsce, ale również na świecie. Jego dzieła inspirowały pisarzy, artystów, twórców związanych z kinem i teatrem. Twórczość Lema zajmuje poczesne miejsce w literaturze XX wieku – polskiej i światowej.
Właśnie dzisiaj mija 100 lat od urodzin pisarza. A przynajmniej od ich oficjalnej daty, gdyż nieoficjalnie wiadomo, że rodzice podali datę o dzień wcześniejszą, by nie sprowadzić na syna fatum związanego z pechową trzynastką. Może świętowanie Roku Stanisława Lema zachęci kogoś z Was, by sięgnąć po jego książki?
Twórczość Lema jest chroniona prawem autorskim, więc nie uświadczycie jej w całości bezpłatnie i legalnie w sieci. Zapraszamy zatem do biblioteki, nie tylko po książki widoczne na zdjęciach. Kilka fragmentów dzieł pisarza oraz jego artykułów można znaleźć w serwisie cyfrowej biblioteki Polona. Za zgodą spadkobierców autora znalazły się tu m.in. Maszyna Trurla (z Cyberiady), Bajka o królu Murdasie (z Bajek robotów) i Nowa kosmogonia (ze zbioru Doskonała próżnia).
Do poczytania dla chcących się czegoś dowiedzieć o Stanisławie Lemie i jego twórczości:
- strona internetowa roklema.pl;
- biogram pisarza na stronie culture.pl;
- artykuł Michała Cetnarowskiego Pięć przypadków Stanisława Lema;
- artykuł Agaty Szwedowicz 100 lat temu urodził się Stanisław Lem – pisarz, filozof, futurolog, patron roku 2021;
- 10 rzeczy, których pewnie nie wiesz o Stanisławie Lemie (a szkoda) – artykuł Mikołaja Kołyszki;
- o tym, jak znany amerykański pisarz nie dowierzał w istnienie Lema, pisze Matthew Davies (Philip K. Dick: Lem to komunistyczny spisek);
- artykuł Janusza R Kowalczyka Twarze i maski Stanisława Lema;
- 365 cytatów na Rok Lema.
Do posłuchania:
- pięcioodcinkowa audycja z cyklu Zapiski ze współczesności, której bohaterem jest Stanisław Lem;
- audycje z cyklu Wszystkie gatunki Lema w Programie 2 Polskiego Radia;
- Szpital przemienienia – literacki debiut pisarza rozgrywający się podczas okupacji jako audiobook w serwisie Ninateka (w 25 odcinkach);
- Lem. Życie nie z tej ziemi – biografia Lema autorstwa Wojciecha Orlińskiego jako audiobook w 25 odcinkach.
Do oglądania – o Lemie:
- dokument Autor Solaris wykorzystujący materiały archiwalne;
- wywiady z pisarzem, m.in. cykle Felieton z przyszłości i Niepokoje Stanisława Lema.
Do oglądania – na podstawie twórczości Lema:
- Przekładaniec – film Andrzeja Wajdy z 1968 roku oparty na opowiadaniu Lema;
- Kongres – film Ariego Folmana z 2013 roku na podstawie Kongresu futurologicznego;
- Pułapka i Wycieczka w kosmos – animacje Krzysztofa Dębowskiego lat 1961-1962 ze scenariuszami Stanisława Lema;
- Maszyna Trurla – animacja Jerzego Zitzmana z 1975 roku na podstawie opowiadania ze zbioru Cyberiada;
- Doradcy króla Hydropsa – animacja Natalii Brożyńskiej z 2016 roku na podstawie opowiadania ze zbioru Bajki robotów;
- Golem – animacja Patricka Mccue i Tobiasa Wiesnera na podstawie opowiadania Golem XIV ze zbioru o tym samym tytule (pierwsze wydanie jako część zbioru Wielkość urojona);
- Maska – animacja Stephena i Timothy’ego Quayów na podstawie opowiadania o tym samym tytule;
- Powrót – animacja Anny Błaszczyk z 2008 roku na podstawie Powrotu z gwiazd.
