Ferie zimowe z biblioteką 2021: Sowa mądra głowa
Ciemną nocą bezszelestnie spada na swoje ofiary. Pohukiwania rozlegające się w mroku. Do tego szlara – talerzowato ułożone wokół oczu i dzioba pióra – oraz położone z przodu głowy oczy sprawiają, że wygląda jakby miała ludzką twarz… Sowy od wieków rozpalały wyobraźnię ludzi. Niestety, na swoją szkodę, bo ludzie przypisywali im zdolność sprowadzania śmierci i nieszczęścia lub uznawali na przemienione w ptaki demony, co przyczyniało się do ich tępienia. Na szczęście to nie jedyne skojarzenia, jakie ludzie mieli z sowami: to właśnie sowa w starożytności została uznana za świętego ptaka Ateny, greckiej bogini mądrości. Dlatego w literaturze często pojawia się postać mądrej sowy. Sympatię czytelników wzbudziła Hedwiga, śnieżna sowa należąca do głównego bohatera serii Harry Potter J.K. Rowling. Puchacz Świecopuch pomagał Eustachemu i Julii na początku Srebrnego krzesła, czwartego tomu Opowieści z Narnii C.S. Lewisa. Wielbiciele Kubusia Puchatka A.A. Milne’go na pewno znają Sowę Przemądrzałą. A jaką książkową sowę Wy najbardziej zapamiętaliście?
Skąd dowiedzieć się czegoś o sowach? Oczywiście, zapraszamy do biblioteki po książki o ptakach Polski. Ale jeśli chwilowo się do nas nie wybieracie, to mamy dla Was inne ciekawe źródła:
- film Artura Tabora Sowy Polski pozwoli Wam przyjrzeć się występującym w naszym kraju gatunkom;
- Atlas rozpoznawania sów na stronie Stowarzyszenia Ochrony Sów – wiadomości o 13 gatunkach sów występujących w Polsce (można także posłuchać nagrań ich głosów);
- jeśli chcielibyście sami wypatrzyć sowę, przeczytajcie artykuł Rafała Śniegockiego Jak znaleźć sowę w lesie?, choć autor ostrzega, że znacznie łatwiej jest sowę usłyszeć niż zobaczyć;
- czwarty rozdział (strona 90) Z pamietnika skrzydlatych myśli Rafała Śniegockiego poświęcony jest sowom.
Obecnie w Polsce występuje 13 gatunków sów, wśród których 10 to gatunki lęgowe, czyli odchowujące w Polsce swoje pisklęta. Są to: puchacz, puszczyk mszarny, puszczyk uralski, puszczyk, uszatka błotna, uszatka, płomykówka, pójdźka, włochatka i sóweczka. Plakat Polskie sowy lęgowe autorstwa Katarzyny i Michała Skakujów powstał dla Stowarzyszenia Ochrony Sów – można go pobrać i wykorzystywać w niezmienionej formie w celach edukacyjnych i niekomercyjnych. Poza gatunkami lęgowymi w Polsce wyjątkowo można spotkać sowę jarzębatą i syczka (ten być może był kiedyś gatunkiem lęgowym). W północnej Polsce zdarza się zimować sowie śnieżnej – zwykle są to młode osobniki.
Do posłuchania: Opowiedział dzięcioł sowie Jana Brzechwy.
Kolorowanki z sowami do pobrania.
Zadanie: Pomieszały się podpisy pod zdjęciami – czy spróbujecie dopasować nazwy gatunków sów do zdjęć? W rozwiązaniu zadania pomóc mogą atlasy i książki przyrodnicze, które możecie wypożyczyć w naszej bibliotece. Na pewno nie zaszkodzi, jeśli oglądaliście lub czytaliście któreś z podlinkowanych wyżej materiałów.
A gdy już znacie nazwy gatunków, czy rozpoznacie je po fragmencie zdjęcia?
Przez całe ferie zapraszamy do zabawy – każdego dnia ferii podamy jedno zaszyfrowane słowo. Komu uda się odgadnąć całe hasło?